Στην Αθήνα, ως γνωστόν, υπάρχουν σε διάφορες εκκλησίες ξένων δογμάτων, εκκλησιαστικά όργανα. Ένα από αυτά είναι και το ιστορικό όργανο του Αγγλικανικού Ναού του Αγίου Παύλο στο τέρμα της οδού Φιλελλήνων απέναντι από τον κήπου του Ζαππείου. Σε αυτό το όργανο εδώ και αρκετά χρόνια παίζει η Χριστίνα Αντωνιάδου της οποίας ζήτησα να μου δώσει μια μικρή συνέντευξη, προκειμένου να γνωρίσουμε καλύτερα την ίδια, αλλά και το εκκλησιαστικό όργανο του Αγίου Παύλου.
1) Xριστίνα, μίλησε μας για τις σπουδές σου
Οι σπουδές μου στο όργανο ξεκίνησαν το Νοέμβρη του 1995 ως υπότροφος του συλλόγου ‘Οι Φίλοι της Μουσικής’ που έχει την έδρα του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η μαθητεία μου εκεί διήρκησε μέχρι τον Ιούνιο του 1998. Kατά την διάρκεια αυτών των χρόνων, μαζί με άλλους δύο υποτρόφους, κάναμε μαθήματα στο όργανο Klais του Μεγάρου Μουσικής με τον Nicolas Kynaston (NK). Tα μαθήματα αυτά γινόντουσαν κάθε μήνα, ή δύο μήνες, -όσο μπορώ να θυμηθώ!- όταν ο NK βρισκόταν στην Αθήνα γι’αυτό το λόγο ή για κάποια συναυλία του. Γινόντουσαν δε σχεδόν κάθε μέρα, κατά την διάρκεια της παραμονής του εδώ. Μετά μας έδινε ‘οδηγίες’ μέχρι την επόμενη συνάντησή μας. Ως υπότροφος έδωσα τις εξετάσεις οργάνου για το Grade 5 και 8 του Associated Board of the Royal Schools of Music. Οι εξετάσεις αυτές είναι διεθνώς αναγνωρίσιμες ως σύστημα διαβάθμισης των μουσικών σπουδών, κάτι ανάλογο του δικού μας συστήματος (Κατωτέρα, Μέση κλπ.). Το τελικό επίπεδο που δώσαμε εμείς είναι κάτι αντίστοιχο με την ελληνική Ανωτέρα, θα έλεγα.
Αφού τελείωσα με τις υποχρεώσεις μου ως υπότροφος, συνέχισα τις σπουδές μου στην Μεγάλη Βρετανία και συγκεκριμένα φοίτησα στην Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου (RAM) και στην Βασιλική Σκωτική Ακαδημία Μουσικής και Θεάτρου της Γλασκόβης (RSAMD). Από την RAM αποφοίτησα με τον τίτλο BMus in Performance (RAM/University of London), που είναι το αντίστοιχο του ελληνικού πανεπιστημιακού πτυχίου μουσικών σπουδών. Αφορά όμως και επικεντρώνεται τελικά την εκτέλεση μουσικού οργάνου. Στην περίπτωσή μου στην εκτέλεση του εκκλησιαστικού οργάνου, κάτι που απ’όσο γνωρίζω δεν έχει αντίστοιχο στην Ελλάδα. Επίσης από την RAM πήρα και τον τίτλο LRAM (Licentiate of Royal Academy of Music) που είναι το πτυχίο που ουσιαστικά δίνει άδεια στους μουσικούς να διδάξουν.
Εν συνεχεία συνέχισα τις σπουδές μου στην RSAMD της Γλασκώβης και αποφοίτησα με τον μεταπτυχιακό τίτλο MMus στην εκτέλεση του εκκλ. οργάνου.
2) Πώς ήταν η μαθητεία σου δίπλα σε μία μεγάλη μορφή του εκκλησιαστικού οργάνου;
Ο Nicolas Kynaston είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης και πολύ καλός δάσκαλος. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει διδάξει γενιές εξαιρετικών οργανιστών. Μετά από 13 χρόνια αφότου ξεκίνησα μαζί του τις σπουδές του οργάνου, -κάτι που ουσιαστικά καθόρισε την επαγγελματική μου ταυτότητα όσο και την μελλοντική μου καριέρα-, θα έλεγα ότι ο συγκεκριμένος δάσκαλος ήταν για μένα το καταλληλότερο αρχικό πρότυπο. Θυμάμαι ότι όταν τον έβλεπα να παίζει, έλεγα μέσα μου ότι, ναι, θέλω να του μοιάσω. Ήταν η βασική μου έμπνευση που έμεινε στο μυαλό μου για πολλά χρόνια μετέπειτα, μέχρι να βρω η ίδια την δικιά μου καλλιτεχνική ταυτότητα.
Θα ήταν όμως μεγάλη παράλειψη μου να μην αναφερθώ και στους υπόλοιπους εξαιρετικούς δασκάλους οργάνου που είχα: στον James Ο’ Donnell, που με έμαθε πώς να εκφράζομαι μέσα από το εκκλ. όργανο, στον Patrick Russell, που με έμαθε να πειθαρχώ και να προγραμματίζω την σκέψη και την μελέτη .Τέλος στον Michael Harris, που έβγαλε τον καλλιτεχνικό μου ευατό στην επιφάνεια και με έκανε να νοιώσω ότι μπορώ πλέον να πατάω μόνη, γερά στα πόδια μου.
3) Πες μας εν συντομία τις εμπειρίες σου από τις σπουδές σου στη Μεγάλη Βρετανία;
Τι να πρωτοθυμηθώ αλήθεια; Eίναι άπειρες οι εμπειρίες που αποκτά κάποιος που σπουδάζει στο εξωτερικό- όταν βέβαια έχει τα μάτια μου ανοιχτά!-. Nα αναφέρω σύντομα: τα εκπαιδευτικά ταξίδια που κάναμε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης για να δούμε από κοντά ιστορικά όργανα και να παίξουμε την ανάλογη μουσική που γράφτηκε γι’αυτά, τα σεμινάρια που παρακολουθούσαμε με εξαιρετικούς οργανίστες όπως η Marie-Claire Alain, Lionel Rogg, Johannes Geffert, Jon Laukvik, Naji Hakim, για να αναφέρω μόνο μερικούς, την έρευνα σε αμέτρητα βιβλία και πηγές πάνω σε θέματα του οργάνου και τόσα άλλα.
Πέρα όμως από τις γνώσεις που απόκτησα πάνω στο αντικείμενο σπουδής μου, αυτό που ίσως να είναι και το πιο σημαντικό για μένα είναι ότι έμαθα να ζω και να φτιάχνω τη ζωή μου όπως θέλω, να την προγραμματίζω, να την οργανώνω, να τηρώ τις υποχρεώσεις μου αλλά και να διεκδικώ πράματα, να θέτω στόχους και να δουλεύω σκληρά για αυτούς μέχρι να τους πετύχω. Βασικά νομίζω ότι έκανα παράλληλα και σπουδές στη διαχείριση της ζωής και του χρόνου της!
4) Διατηρείς όμορφες αναμνήσεις από την Μεγάλη Βρετανία και ποιες είναι αυτές;
Tα Ηighlands στην Σκωτία και το νησί του Skye με τα φανταστικά, έντονα χρώματα της φύσης -που θαρρείς ξεπηδούν από το τοπίο και έρχονται να μπούνε με φόρα μέσα στα μάτια σου-, τους ρυθμούς ζωής στην Σκωτία, το πολιτισμικό, πολυπληθές πηγαινέλα στους δρόμους του Λονδίνου, το πολιτιστικό γίγνεσθαι του, το μεσαιωνικό Εδιμβούργο, τους υπέροχους χώρους της Βασιλικής Σκωτικής Ακαδημίας Μουσικής και Θεάτρου στη Γλασκόβη που σε εμπνέανε για να μελετήσεις ατελείωτες ώρες, τα υπέροχα εκκλ. όργανα που ανακάλυψα σε διάφορες γωνιές της Σκωτίας και τέλος τα δύο υπέροχα όργανα Rieger, το ένα στην Marylebone Church του Λονδίνου και το άλλο στην Καθεδρικό ναό της St Giles στο Εδιμβούργο.
5) Εδώ στην Ελλάδα με τι ασχολείσαι στο μουσικό χώρο;
Όταν τελείωσα τις σπουδές μου και αποφάσισα να γυρίσω στην Ελλάδα όλοι με λέγανε τρελή. Ο λόγος, πολύ απλός. Τι θα έκανα ως οργανίστρια στην Ελλάδα και πως θα ζούσα απ’ αυτό αφού η Ελλάδα δεν έχει παράδοση σε αυτόν τον τομέα; Και φυσικά δεν έχει και πληθώρα οργάνων!
Η μουσική όμως είναι ένας αχανής χώρος όπου κανείς, εφόσον βέβαια γνωρίζει τι θέλει, δεν χάνεται!
Έτσι λοιπόν ως οργανίστρια, εργάζομαι στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, όπου είμαι και υπεύθυνη της χορωδίας. Ρεσιτάλ οργάνου δίνω κυρίως στο εξωτερικό, όπου είναι και πιο διαδεδομένη αυτή η μορφή συναυλίας και έτσι έχω την ευκαιρία και παίζω και σε άλλα όργανα, ενώ με άλλους καλλιτέχνες σε σύνολα συνήθως εμφανίζομαι στην Αθήνα. Παράλληλα έχω την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ανοιξιάτικου Κύκλου Συναυλιών Οργάνου, ένα ετήσιο κύκλο συναυλιών με επίκεντρο το εκκλ. όργανο. Ως μουσικός εκπαιδευτικός, εργάζομαι σε αγγλόφωνα κυρίως ιδιωτικά σχολεία, ενώ ως καθηγήτρια οργάνου διδάσκω στο Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο και Ωδείο Athenaeum και στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών. Ως μουσικός, γράφω κριτικές σε CD μουσικής για όργανο και χαίρομαι που είμαι απελευθερωμένη από 8ωρα ωράρια συν υπερωρίες σε ένα συγκεκριμένο χώρο εργασίας!
6) Σαν οργανίστρια της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου τι καθήκοντα έχεις;
Ως οργανίστρια παίζω κάθε Κυριακή στην πρωινή λειτουργία ενώ διευθύνω και την χορωδία. Παίζω επίσης σε κάποιες ιδιαίτερες τελετές (γάμοι, ευλογίες γάμων, βαπτίσεις, κτλ.) και βέβαια σε επιπλέον λειτουργίες κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και του Πάσχα.
Επίσης είμαι η υπεύθυνη της διοργάνωσης των μουσικών γεγονότων και συναυλιών στον χώρο.
7) Ποιες καλλιτεχνικές δραστηριότητες διοργανώνονται στον Άγιο Παύλο;
Η Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου φιλοξενεί δύο φεστιβάλ μουσικής κάθε χρόνο: κάθε άνοιξη, από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο, τον Ανοιξιάτικο Κύκλο Συναυλιών Οργάνου, με προσκεκλημένους ξένους αλλά και Έλληνες οργανίστες και μουσικούς και κάθε φθινόπωρο, το ‘γύρω απ’ το πιάνο’, μια πιανιστική συνάντηση ξένων και Ελλήνων πιανιστών αλλά και άλλων μουσικών. Επίσης διοργανώνονται συναυλίες με διάφορα μουσικά σχήματα και καλλιτέχνες. Ενδεικτικά θα αναφέρω μερικά που διοργανώθηκαν στο παρελθόν: συναυλία τζαζ με τους Δ. Βασιλάκη, σαξόφωνο και Γ. Κοντραφούρη, όργανο, συναυλία/ παρουσίαση δίσκου των Raining Pleasure, συναυλία με χορωδιακά σχήματα από πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας, συναυλίες που διοργανώνονται από πρεσβείες χωρών με έθνικ μουσική από Εσθονία, Σκωτία κλπ., η αφρικανική βραδιά που διοργανώνεται κάθε χρόνο και πολλά άλλα ενδιαφέροντα. Διαπιστώνει λοιπόν κάποιος ότι ο χώρος αυτός με σεβασμό πάντα στην ιερότητά του, τολμά και να αγκαλιάζει ανθρώπους και μουσικές.
8) Πες μας λίγα λόγια για το ναό του Αγίου Παύλου στην Αθήνα.
Ο ιστορικός χώρος της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου συγκέντρωσε πρώτη φορά το αγγλικανικό εκκλησίασμα το 1843. Μέσα στο χώρο αυτόν υπάρχουν πολλά αφιερώματα σε αρκετούς αφοσιωμένους ιδιώτες οι οποίοι συνεισέφεραν στο ελληνικό έθνος. Ένας από αυτούς ήταν ο Λόρδος Richard Church, ο οποίος ήταν αρχηγός των Ελληνικών δυνάμεων ξηράς κατά την διάρκεια του Ελληνικού Απελευθερωτικού Αγώνα και αργότερα έγινε μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Η εκκλησία η οποία συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα συγκεντρώνει ένα μεγάλο πολιτισμικό αγγλόφωνο και ελληνόφωνο εκκλησίασμα από χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Σρι Λάνκα, Νιγηρία καθώς και άλλες αφρικανικές χώρες αλλά και Ελλάδα. Η Αγγλικανική Χριστιανική εκκλησία είναι η επίσημη θρησκεία της Μεγάλης Βρετανίας.
9) Πες μας λίγα λόγια για το εκκλησιαστικό όργανο του Αγίου Παύλου.
Το όργανο του Αγ. Παύλου κατασκευάστηκε από τον διακεκριμένο κατασκευαστή οργάνων του Λονδίνου, William Hill & Sons το 1900. Αγοράστηκε με εισφορές των μελών της Αγγλικανικής κοινότητας της Αθήνας για να εορταστεί ο χρυσός ιωβηλαίος της βασίλισσας Βικτωρίας. Αποτελείται από δύο πληκτρολόγια με μηχανική υποστήριξη. Κατά την διάρκεια των χρόνων ο αρχικός προσδιορισμός των ρεγκίστρων άλλαξε και σήμερα φέρει 7 (και 2 βοηθητικά ρεγκίστρα πληκτρολογίων). Tη δεκαετία του ’60 το όργανο επισκευάστηκε αλλά, μετά από 30 ακόμα χρόνια λειτουργίας, ορισμένα μέρη του άρχισαν και πάλι να δείχνουν σημάδια φθοράς. Έτσι το 1994 το όργανο επισκευάστηκε εκ νέου στο εργαστήριο του Michael Latham στο Northampton. Τα όργανα της οικογένειας Hill εκτιμώνται στις μέρες μας ιδιαιτέρως και, παρόλο που το όργανο του Αγ. Παύλου έχει μεταβληθεί λίγο από την αρχική του μορφή, συνεχίζει να είναι ένα όργανο πολύ υψηλής ποιότητας και πιστότητας.
10) Τι σημαίνει για εσένα το εκκλησιαστικό όργανο;
Παραφράζοντας τους στίχους του αγαπημένου μου ποιητή…
Mια φορά μέσα στα αρχαία σου όνειρα η μουσική που ανάβει και χάνεται. Μέσα σ’αυτήν που ανάβει και χάνεται τα ζεστά μυστικά του κόσμου. Τα μυστικά του κόσμου.
11) Θα συνιστούσες σε έναν νέο καλλιτέχνη να ασχοληθεί με το εκκλησιαστικό όργανο;
Φυσικά! Με την προϋπόθεση βέβαια να το αγαπάει και να έχει τρομερή υπομονή αλλά και επιμονή!
1) Xριστίνα, μίλησε μας για τις σπουδές σου
Οι σπουδές μου στο όργανο ξεκίνησαν το Νοέμβρη του 1995 ως υπότροφος του συλλόγου ‘Οι Φίλοι της Μουσικής’ που έχει την έδρα του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η μαθητεία μου εκεί διήρκησε μέχρι τον Ιούνιο του 1998. Kατά την διάρκεια αυτών των χρόνων, μαζί με άλλους δύο υποτρόφους, κάναμε μαθήματα στο όργανο Klais του Μεγάρου Μουσικής με τον Nicolas Kynaston (NK). Tα μαθήματα αυτά γινόντουσαν κάθε μήνα, ή δύο μήνες, -όσο μπορώ να θυμηθώ!- όταν ο NK βρισκόταν στην Αθήνα γι’αυτό το λόγο ή για κάποια συναυλία του. Γινόντουσαν δε σχεδόν κάθε μέρα, κατά την διάρκεια της παραμονής του εδώ. Μετά μας έδινε ‘οδηγίες’ μέχρι την επόμενη συνάντησή μας. Ως υπότροφος έδωσα τις εξετάσεις οργάνου για το Grade 5 και 8 του Associated Board of the Royal Schools of Music. Οι εξετάσεις αυτές είναι διεθνώς αναγνωρίσιμες ως σύστημα διαβάθμισης των μουσικών σπουδών, κάτι ανάλογο του δικού μας συστήματος (Κατωτέρα, Μέση κλπ.). Το τελικό επίπεδο που δώσαμε εμείς είναι κάτι αντίστοιχο με την ελληνική Ανωτέρα, θα έλεγα.
Αφού τελείωσα με τις υποχρεώσεις μου ως υπότροφος, συνέχισα τις σπουδές μου στην Μεγάλη Βρετανία και συγκεκριμένα φοίτησα στην Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου (RAM) και στην Βασιλική Σκωτική Ακαδημία Μουσικής και Θεάτρου της Γλασκόβης (RSAMD). Από την RAM αποφοίτησα με τον τίτλο BMus in Performance (RAM/University of London), που είναι το αντίστοιχο του ελληνικού πανεπιστημιακού πτυχίου μουσικών σπουδών. Αφορά όμως και επικεντρώνεται τελικά την εκτέλεση μουσικού οργάνου. Στην περίπτωσή μου στην εκτέλεση του εκκλησιαστικού οργάνου, κάτι που απ’όσο γνωρίζω δεν έχει αντίστοιχο στην Ελλάδα. Επίσης από την RAM πήρα και τον τίτλο LRAM (Licentiate of Royal Academy of Music) που είναι το πτυχίο που ουσιαστικά δίνει άδεια στους μουσικούς να διδάξουν.
Εν συνεχεία συνέχισα τις σπουδές μου στην RSAMD της Γλασκώβης και αποφοίτησα με τον μεταπτυχιακό τίτλο MMus στην εκτέλεση του εκκλ. οργάνου.
2) Πώς ήταν η μαθητεία σου δίπλα σε μία μεγάλη μορφή του εκκλησιαστικού οργάνου;
Ο Nicolas Kynaston είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης και πολύ καλός δάσκαλος. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει διδάξει γενιές εξαιρετικών οργανιστών. Μετά από 13 χρόνια αφότου ξεκίνησα μαζί του τις σπουδές του οργάνου, -κάτι που ουσιαστικά καθόρισε την επαγγελματική μου ταυτότητα όσο και την μελλοντική μου καριέρα-, θα έλεγα ότι ο συγκεκριμένος δάσκαλος ήταν για μένα το καταλληλότερο αρχικό πρότυπο. Θυμάμαι ότι όταν τον έβλεπα να παίζει, έλεγα μέσα μου ότι, ναι, θέλω να του μοιάσω. Ήταν η βασική μου έμπνευση που έμεινε στο μυαλό μου για πολλά χρόνια μετέπειτα, μέχρι να βρω η ίδια την δικιά μου καλλιτεχνική ταυτότητα.
Θα ήταν όμως μεγάλη παράλειψη μου να μην αναφερθώ και στους υπόλοιπους εξαιρετικούς δασκάλους οργάνου που είχα: στον James Ο’ Donnell, που με έμαθε πώς να εκφράζομαι μέσα από το εκκλ. όργανο, στον Patrick Russell, που με έμαθε να πειθαρχώ και να προγραμματίζω την σκέψη και την μελέτη .Τέλος στον Michael Harris, που έβγαλε τον καλλιτεχνικό μου ευατό στην επιφάνεια και με έκανε να νοιώσω ότι μπορώ πλέον να πατάω μόνη, γερά στα πόδια μου.
3) Πες μας εν συντομία τις εμπειρίες σου από τις σπουδές σου στη Μεγάλη Βρετανία;
Τι να πρωτοθυμηθώ αλήθεια; Eίναι άπειρες οι εμπειρίες που αποκτά κάποιος που σπουδάζει στο εξωτερικό- όταν βέβαια έχει τα μάτια μου ανοιχτά!-. Nα αναφέρω σύντομα: τα εκπαιδευτικά ταξίδια που κάναμε σε διάφορες χώρες της Ευρώπης για να δούμε από κοντά ιστορικά όργανα και να παίξουμε την ανάλογη μουσική που γράφτηκε γι’αυτά, τα σεμινάρια που παρακολουθούσαμε με εξαιρετικούς οργανίστες όπως η Marie-Claire Alain, Lionel Rogg, Johannes Geffert, Jon Laukvik, Naji Hakim, για να αναφέρω μόνο μερικούς, την έρευνα σε αμέτρητα βιβλία και πηγές πάνω σε θέματα του οργάνου και τόσα άλλα.
Πέρα όμως από τις γνώσεις που απόκτησα πάνω στο αντικείμενο σπουδής μου, αυτό που ίσως να είναι και το πιο σημαντικό για μένα είναι ότι έμαθα να ζω και να φτιάχνω τη ζωή μου όπως θέλω, να την προγραμματίζω, να την οργανώνω, να τηρώ τις υποχρεώσεις μου αλλά και να διεκδικώ πράματα, να θέτω στόχους και να δουλεύω σκληρά για αυτούς μέχρι να τους πετύχω. Βασικά νομίζω ότι έκανα παράλληλα και σπουδές στη διαχείριση της ζωής και του χρόνου της!
4) Διατηρείς όμορφες αναμνήσεις από την Μεγάλη Βρετανία και ποιες είναι αυτές;
Tα Ηighlands στην Σκωτία και το νησί του Skye με τα φανταστικά, έντονα χρώματα της φύσης -που θαρρείς ξεπηδούν από το τοπίο και έρχονται να μπούνε με φόρα μέσα στα μάτια σου-, τους ρυθμούς ζωής στην Σκωτία, το πολιτισμικό, πολυπληθές πηγαινέλα στους δρόμους του Λονδίνου, το πολιτιστικό γίγνεσθαι του, το μεσαιωνικό Εδιμβούργο, τους υπέροχους χώρους της Βασιλικής Σκωτικής Ακαδημίας Μουσικής και Θεάτρου στη Γλασκόβη που σε εμπνέανε για να μελετήσεις ατελείωτες ώρες, τα υπέροχα εκκλ. όργανα που ανακάλυψα σε διάφορες γωνιές της Σκωτίας και τέλος τα δύο υπέροχα όργανα Rieger, το ένα στην Marylebone Church του Λονδίνου και το άλλο στην Καθεδρικό ναό της St Giles στο Εδιμβούργο.
5) Εδώ στην Ελλάδα με τι ασχολείσαι στο μουσικό χώρο;
Όταν τελείωσα τις σπουδές μου και αποφάσισα να γυρίσω στην Ελλάδα όλοι με λέγανε τρελή. Ο λόγος, πολύ απλός. Τι θα έκανα ως οργανίστρια στην Ελλάδα και πως θα ζούσα απ’ αυτό αφού η Ελλάδα δεν έχει παράδοση σε αυτόν τον τομέα; Και φυσικά δεν έχει και πληθώρα οργάνων!
Η μουσική όμως είναι ένας αχανής χώρος όπου κανείς, εφόσον βέβαια γνωρίζει τι θέλει, δεν χάνεται!
Έτσι λοιπόν ως οργανίστρια, εργάζομαι στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, όπου είμαι και υπεύθυνη της χορωδίας. Ρεσιτάλ οργάνου δίνω κυρίως στο εξωτερικό, όπου είναι και πιο διαδεδομένη αυτή η μορφή συναυλίας και έτσι έχω την ευκαιρία και παίζω και σε άλλα όργανα, ενώ με άλλους καλλιτέχνες σε σύνολα συνήθως εμφανίζομαι στην Αθήνα. Παράλληλα έχω την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ανοιξιάτικου Κύκλου Συναυλιών Οργάνου, ένα ετήσιο κύκλο συναυλιών με επίκεντρο το εκκλ. όργανο. Ως μουσικός εκπαιδευτικός, εργάζομαι σε αγγλόφωνα κυρίως ιδιωτικά σχολεία, ενώ ως καθηγήτρια οργάνου διδάσκω στο Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο και Ωδείο Athenaeum και στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών. Ως μουσικός, γράφω κριτικές σε CD μουσικής για όργανο και χαίρομαι που είμαι απελευθερωμένη από 8ωρα ωράρια συν υπερωρίες σε ένα συγκεκριμένο χώρο εργασίας!
6) Σαν οργανίστρια της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου τι καθήκοντα έχεις;
Ως οργανίστρια παίζω κάθε Κυριακή στην πρωινή λειτουργία ενώ διευθύνω και την χορωδία. Παίζω επίσης σε κάποιες ιδιαίτερες τελετές (γάμοι, ευλογίες γάμων, βαπτίσεις, κτλ.) και βέβαια σε επιπλέον λειτουργίες κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και του Πάσχα.
Επίσης είμαι η υπεύθυνη της διοργάνωσης των μουσικών γεγονότων και συναυλιών στον χώρο.
7) Ποιες καλλιτεχνικές δραστηριότητες διοργανώνονται στον Άγιο Παύλο;
Η Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου φιλοξενεί δύο φεστιβάλ μουσικής κάθε χρόνο: κάθε άνοιξη, από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο, τον Ανοιξιάτικο Κύκλο Συναυλιών Οργάνου, με προσκεκλημένους ξένους αλλά και Έλληνες οργανίστες και μουσικούς και κάθε φθινόπωρο, το ‘γύρω απ’ το πιάνο’, μια πιανιστική συνάντηση ξένων και Ελλήνων πιανιστών αλλά και άλλων μουσικών. Επίσης διοργανώνονται συναυλίες με διάφορα μουσικά σχήματα και καλλιτέχνες. Ενδεικτικά θα αναφέρω μερικά που διοργανώθηκαν στο παρελθόν: συναυλία τζαζ με τους Δ. Βασιλάκη, σαξόφωνο και Γ. Κοντραφούρη, όργανο, συναυλία/ παρουσίαση δίσκου των Raining Pleasure, συναυλία με χορωδιακά σχήματα από πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας, συναυλίες που διοργανώνονται από πρεσβείες χωρών με έθνικ μουσική από Εσθονία, Σκωτία κλπ., η αφρικανική βραδιά που διοργανώνεται κάθε χρόνο και πολλά άλλα ενδιαφέροντα. Διαπιστώνει λοιπόν κάποιος ότι ο χώρος αυτός με σεβασμό πάντα στην ιερότητά του, τολμά και να αγκαλιάζει ανθρώπους και μουσικές.
8) Πες μας λίγα λόγια για το ναό του Αγίου Παύλου στην Αθήνα.
Ο ιστορικός χώρος της Αγγλικανικής Εκκλησίας του Αγίου Παύλου συγκέντρωσε πρώτη φορά το αγγλικανικό εκκλησίασμα το 1843. Μέσα στο χώρο αυτόν υπάρχουν πολλά αφιερώματα σε αρκετούς αφοσιωμένους ιδιώτες οι οποίοι συνεισέφεραν στο ελληνικό έθνος. Ένας από αυτούς ήταν ο Λόρδος Richard Church, ο οποίος ήταν αρχηγός των Ελληνικών δυνάμεων ξηράς κατά την διάρκεια του Ελληνικού Απελευθερωτικού Αγώνα και αργότερα έγινε μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Η εκκλησία η οποία συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα συγκεντρώνει ένα μεγάλο πολιτισμικό αγγλόφωνο και ελληνόφωνο εκκλησίασμα από χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Σρι Λάνκα, Νιγηρία καθώς και άλλες αφρικανικές χώρες αλλά και Ελλάδα. Η Αγγλικανική Χριστιανική εκκλησία είναι η επίσημη θρησκεία της Μεγάλης Βρετανίας.
9) Πες μας λίγα λόγια για το εκκλησιαστικό όργανο του Αγίου Παύλου.
Το όργανο του Αγ. Παύλου κατασκευάστηκε από τον διακεκριμένο κατασκευαστή οργάνων του Λονδίνου, William Hill & Sons το 1900. Αγοράστηκε με εισφορές των μελών της Αγγλικανικής κοινότητας της Αθήνας για να εορταστεί ο χρυσός ιωβηλαίος της βασίλισσας Βικτωρίας. Αποτελείται από δύο πληκτρολόγια με μηχανική υποστήριξη. Κατά την διάρκεια των χρόνων ο αρχικός προσδιορισμός των ρεγκίστρων άλλαξε και σήμερα φέρει 7 (και 2 βοηθητικά ρεγκίστρα πληκτρολογίων). Tη δεκαετία του ’60 το όργανο επισκευάστηκε αλλά, μετά από 30 ακόμα χρόνια λειτουργίας, ορισμένα μέρη του άρχισαν και πάλι να δείχνουν σημάδια φθοράς. Έτσι το 1994 το όργανο επισκευάστηκε εκ νέου στο εργαστήριο του Michael Latham στο Northampton. Τα όργανα της οικογένειας Hill εκτιμώνται στις μέρες μας ιδιαιτέρως και, παρόλο που το όργανο του Αγ. Παύλου έχει μεταβληθεί λίγο από την αρχική του μορφή, συνεχίζει να είναι ένα όργανο πολύ υψηλής ποιότητας και πιστότητας.
10) Τι σημαίνει για εσένα το εκκλησιαστικό όργανο;
Παραφράζοντας τους στίχους του αγαπημένου μου ποιητή…
Mια φορά μέσα στα αρχαία σου όνειρα η μουσική που ανάβει και χάνεται. Μέσα σ’αυτήν που ανάβει και χάνεται τα ζεστά μυστικά του κόσμου. Τα μυστικά του κόσμου.
11) Θα συνιστούσες σε έναν νέο καλλιτέχνη να ασχοληθεί με το εκκλησιαστικό όργανο;
Φυσικά! Με την προϋπόθεση βέβαια να το αγαπάει και να έχει τρομερή υπομονή αλλά και επιμονή!
